Sức mạnh chữa lành của viết lách

Updated: Jan 25

Bạn thân mến,

Chúng ta đã bước qua một thập kỷ mới của thế kỷ 21 sau nhiều biến cố trong năm 2020. Dù bạn đang cảm thấy an yên hay trống rỗng, tôi tin rằng việc bạn dành thời gian đọc từng từ của bài viết này sẽ giúp bạn nhận ra một điều gì đó có ý nghĩa trong cuộc đời bạn.

Cách đây nhiều năm, ở Texas (Mỹ), một người đàn ông tên là James Pennebaker đã lập gia đình ngay sau khi anh ta vừa tốt nghiệp đại học. Khoảng thời gian hôn nhân sau đó dần trở thành một bi kịch khi James và người vợ dần mất đi sự kết nối và thấu hiểu, đẩy hai người đến bờ vực tan vỡ.

Những cơn trầm cảm xuất hiện như một nỗi ám ảnh, khiến cho James chìm đắm vào bia rượu, thuốc lá, thậm chí bỏ ăn. Khủng hoảng tâm lý trầm trọng nhưng James tuyệt nhiên không tìm đến bất kỳ chuyên gia trị liệu nào. Bạn có đoán được vì sao không? Trớ trêu thay, James Pennebaker lại là một sinh viên ngành Tâm lý học chính hiệu.

Một ngày nọ, James quyết định bật dậy khỏi chiếc giường của mình và tiến đến chiếc máy đánh chữ. Những trang viết được lấp đầy sau đó. James đã trải lòng và viết về cuộc sống hôn nhân, về sự nghiệp và các mối quan hệ của anh ta trong nhiều ngày tiếp theo. Điều kỳ diệu bỗng đến rất tình cờ. Đó là khi James thấy mọi suy nghĩ phức tạp nhất trong tâm trí đều đã được thông suốt. Anh nhận thấy cơ hội hàn gắn giữa mình và vợ, cũng như tình yêu chân thành mà anh dành cho cô ấy. Sau này họ sống hạnh phúc với nhau và có những người con thành đạt.

Nếu câu chuyện chỉ dừng ở đó, có lẽ tôi sẽ không kể nó với bạn rồi. Chính biến cố gia đình đã trở thành tiền đề cho James Pennebaker, sau này là Giáo sư – Tiến sĩ Tâm lý học tại Đại học Texas, dành gần 40 năm cuộc đời để nghiên cứu chuyên sâu về tác động tích cực của việc viết trị liệu (expressive writing therapy) đối với sức khỏe tâm thần của con người, đặc biệt là những người từng trải qua sang chấn tâm lý. Theo đó, có nhiều người từng chịu mất mát, tổn thương nhưng mãi che giấu bí mật ấy ở một góc sâu kín trong tâm trí. Họ dễ có nguy cơ về các vấn đề sức khỏe hơn những người can đảm đối diện với trải nghiệm đau buồn của mình.

Ai trong chúng ta rồi cũng sẽ lớn lên với những vết thương lòng trong quá khứ. Nó có thể là ký ức buồn của thời thơ ấu hoặc những mối quan hệ dang dở để lại trong ta nhiều nỗi niềm. Khi bạn không muốn kể nó ra với ai và giữ mãi trong lòng, đó sẽ mãi là một vết thương âm ỉ khó lành. Bạn nghĩ rằng thời gian trôi qua, bạn sẽ hoàn toàn ổn để bắt đầu một cuộc sống mới ư?

Bạn hãy thử nghĩ lại xem có phải bạn thường thiếu tự tin trong mọi việc bởi vì đâu đó ngày xưa bạn nghe thấy nhiều người bảo rằng bạn vụng về, rằng bạn sẽ không thể làm được gì ra trò. Hay bạn không thể mở lòng cho một mối quan hệ mới, vì từ lâu bạn đã không còn muốn trao niềm tin cho bất cứ ai dù họ tốt với bạn đến mức nào. Sự thật là tất cả những điều đã xảy ra trong quá khứ sẽ luôn ảnh hưởng đến bạn của hiện tại và tương lai, từ trong nhận thức đến hành vi.

Trong thực tế, khi con người gặp phải va vấp trong đời, họ có thể là một trong hai nhóm người sau đây: tìm đến một giải pháp cho vấn đề của mình hoặc chôn giấu tất cả bí mật sâu kín qua nhiều năm tháng. Nếu bạn thuộc nhóm thứ hai, nghĩa là bạn không chọn chia sẻ tổn thương của mình với bất cứ ai, tôi khuyên bạn hãy trải lòng với chính mình.

Cách đơn giản và có thể sẽ hiệu quả nhất dành cho bạn chính là viết. Khi nói về viết lách, người ta hay có quan niệm đây là loại hình nghệ thuật dành riêng cho nhà văn, nhà thơ, hay tiểu thuyết gia. Sự thật lại khác xa với quan điểm đó. Viết lách dành cho tất cả mọi người, nhất là những ai đang vật lộn hàng đêm với vết thương lòng của chính mình.

Ảnh: Freepik

Tôi cũng đã bắt đầu những trang viết của mình gần một tháng nay. Hơn hết, tôi có thể hiểu được cảm giác nặng nề và khổ sở mỗi khi tâm trí chứa đầy suy nghĩ mông lung và không biết làm cách nào để thoát ra. Tôi còn biết chắc chắn rằng để thuyết phục ai đó cầm bút lên và viết ra suy nghĩ của họ là điều rất khó khăn. “Tôi không biết viết gì”. “Tôi đã đủ đau đầu rồi, sao lại còn phải viết?”. Đó là phản ứng thông thường khi bạn nghe ai đó bảo bạn hãy viết gì đó đi.

Bạn ơi, từ nhỏ chúng ta đều đã được học cách đọc, cách viết. Viết, suy cho cùng chỉ đơn giản là cử động của bàn tay để kết hợp những đường nét thành từ ngữ mà thôi. Mọi thứ chỉ đáng sợ trước khi bạn bắt đầu. Tôi tin rằng khi bạn đã can đảm ngồi vào bàn và viết, chặng đường sau đó của bạn sẽ không còn sợ hãi như trước.

Vậy khi đã sẵn sàng rồi thì chúng ta cần viết gì và viết như thế nào? Bạn có thể tham khảo một số gợi ý về hình thức viết trị liệu trong nghiên cứu của Nhà tâm lý học James Pennebaker:

Viết về những trải nghiệm đau buồn của bạn trong quá khứ như tổn thương thời thơ ấu, mối quan hệ với người thân, bạn bè hoặc người yêu cũ… Hãy viết một cách trung thực nhất với bản thân vì không ai khác có thể đọc những dòng chữ này ngoài bạn
Tìm một nơi yên tĩnh. Tập trung viết liên tục không ngừng nghỉ ít nhất 20 phút mỗi lần, trong ít nhất bốn ngày liên tục. Bạn hoàn toàn có thể duy trì việc viết sau bốn ngày này nếu bạn muốn
Không cần lo lắng về lỗi chính tả hay ngữ pháp khi viết
Tìm cách “tiêu hủy” những gì bạn đã viết bằng bất cứ hình thức nào bạn muốn hoặc bạn có thể giữ chúng để đọc lại và suy ngẫm sau vài ngày

Bạn có thể sẽ cảm thấy tâm trạng khá tệ ngay sau khi viết. Có đôi lúc bạn cũng thấy nước mắt lăn dài tự bao giờ. Nhưng đừng lo lắng nhé! Đây là phản ứng tâm lý thường gặp khi chúng ta chạm tay vào những chuyện đau buồn. Cảm giác giống như khi bạn xem những cảnh phim xúc động vậy. Sau đó, bạn sẽ thấy tốt hơn vì mọi suy nghĩ không thể nói thành lời đều đã được chuyển hóa thành câu chữ trên trang viết. Mọi thứ trở nên mạch lạc và dễ nhận định hơn là lúc bạn khư khư giữ nó trong đầu. Khi bạn đã nhìn ra vấn đề, bạn sẽ tìm được cách giải quyết thích hợp nhất. Sớm thôi.

Khi viết điều gì đó cho chính mình, theo bản năng, chúng ta thường sử dụng đại từ “tôi” hoặc “mình”. Chính vì số lượng những từ này quá nhiều, bạn có thể sẽ rơi vào trạng thái nhìn nhận sự việc từ cái tôi chủ quan. Tôi có một gợi ý cho bạn, đó là hãy dùng cách xưng hô khác, chẳng hạn như: “anh ấy”, “cô ấy”, “nó”, “bạn”. Đây là cách hữu ích để bạn tách dần bản thân khỏi câu chuyện buồn của mình. Khi bạn lùi về phía sau một chút, bạn sẽ có cái nhìn toàn cảnh hơn về sự việc. Trong quá trình viết, để diễn tả cảm xúc của mình, bạn cũng nên dùng nhiều từ ngữ tích cực. Thay vì viết “ký ức buồn”, bạn có thể viết thành “ký ức không vui”. Một từ mang ý nghĩa tươi sáng cũng sẽ giúp bạn nhanh chóng vượt qua những nỗi lòng khó nói bấy lâu đấy.

Bạn thân mến! Sau tất cả, tôi muốn nói với bạn rằng, viết lách đã mang tôi ra khỏi những tháng ngày tự dằn vặt bản thân. Không ai hiểu câu chuyện của bạn hơn chính bạn. Những người xung quanh dễ dàng cho bạn lời động viên kiểu “Cố lên”, “Sẽ tốt thôi”, nhưng liệu bạn có thấy ổn hơn không? Viết lách đã trở thành người bạn tâm giao của tôi. Tôi tin rằng bạn cũng sẽ tìm được cho mình điều tương tự. Mong bạn bình an sau những trang viết của mình!

Yêu quý,

Bạn của bạn

Phương Trang

Opinions

248 views0 comments

Sức mạnh chữa lành của viết lách

Recent Posts

4 bước xác định và rèn luyện giọng văn riêng

Vì sao kỹ thuật viết tốt không giúp bạn có nội dung hay?

Làm thế nào để viết tốt hơn nhờ đọc sách?

Back to Top